بُـنـگ زَنـیِ سُـنتی اطلاع رسانی گفتار صوتی سنتی در پهنه عشایر لُر بزرگ-جواد صفی نزاد

چکیده قوم کهن لُر شاخه‌ای از عشایر ایران می‌باشند، که از فراز و نشیب تاریخ عبور نموده، از وسعت قلمرو تاریخی آنها به مراتب کاسته شده با وجود این امروزه در پهنه‌ای به وسعت حدود 000/123 کیلومتر مربع، در غرب، مرکز و مناطقی از سواحل شمالی خلیج فارس پراکنده‌اند، اینان به دو شاخه لر بزرگ و لر کوچک تقسیم می‌گردند و رود دز، مرز بین قلمرو سکونت گاه این دو شاخه را مشخص می‌دارد، هر یک از رده‌های این قوم دارای زندگی بسته‌ای در کوهستان‌های مرکزی ایران بوده، که فرهنگ کهنی با پدیده‌های شگرف مبتنی بر قوانین و ابداعات درونی بر آن حکم فرما است و هنوز این پدیده‌های درونی رده‌های مختلف را در زندگی روزمره تاریخی آنها حدوداً مشاهده می‌کنیم. یکی از این پدیده‌های کهن تاریخی، پدیده ارتباطی است جهت تصمیم‌گیری فرماندهی رده‌ها که با شیوه حیاتِ زیستی آنها ارتباط تنگاتنگی دارد چون رده‌های گسترده و پراکنده آنها در تپه ماهور‌ها و دره‌های کوهستانی بایستی از مرکزی حمایت شوند که نیازهای خود را در رابطه با رویدادهای طبیعی و انسانی از آن مرکز خواستار گردند. اطلاع رسانی گفتاری صوتی سنتی یکی از این نیازها است که دارای قوانین و انواع مختلفی است که هر کدام در بردارنده محتوایی و دارای مفاهیم ویژه‌ای می‌باشند و به شیوه‌ای بیان می‌گردند و همگان وظیفه عضوی، محلی، عرفی و تابعیت‌ای دارند که در انتقال این گفتارهای سنتی مشارکت نموده و به وظایف رده‌ای خود عمل نمایند. در این مقاله سعی بر آن بوده که گوشه‌هایی از این رویدادهای سنتی را در پهنه لر بزرگ به ویژه لرهای بختیاری، بویراحمد و بهمئی بیان کرده و شرحی از آن را بازگو نموده باشد.